Γνωρίζουμε τον κόσμο με τις αισθήσεις μας. Βασιζόμαστε επάνω τους για να διακρίνουμε το φωτεινό από το σκοτεινό, το ζεστό από το κρύο. Οι αισθήσεις μας γεννούν συναισθήματα ευχαρίστησης , δυσαρέσκειας, μέσα από τις αισθήσεις παίρνουμε τα πρώτα μαθήματα πόνου, όταν εξερευνούμε τον κόσμο και σκοντάφτουμε.
Τα συναισθήματα στην παιδική ηλικία τα ονομάζουν οι άλλοι, οι γονείς και το περιβάλλον. Αφορούν τον τρόπο, που αντιλαμβανόμαστε την πραγματικότητα , που μαθαίνουμε να διαβάζουμε τον θυμό, την δυσαρέσκεια, την λύπη, την οργή. Ορισμένα από αυτά τα συναισθήματα τα απωθούμε και μαζί τους ολόκληρα μέρη της εμπειρίας μας. Μολονότι για αυτές τις εμπειρίες μας δεν θέλουμε να ξέρουμε τίποτα , τα κρυμμένα συναισθήματα εξακολουθούν να επηρεάζουν τη ζωή μας ιδιαίτερα όταν υπάρχουν συγκρούσεις.
Η αυτογνωσία ως σκοπός.
Η αυτογνωσία έχει ένα ορισμό και πολλές έννοιες. Το <γνώθι σαυτόν> του Σωκράτη είναι θα λέγαμε μια κυκλική ερμηνεία ενός ορισμού. Η αυτογνωσία είναι ο σκοπός και ταυτόχρονα η διαδικασία.
Στη σημερινή εποχή με τον όρο αυτογνωσία αναζητούμε ένα νόημα ζωής. Είμαστε έτσι, συμπεριφερόμαστε κατά αυτόν τον τρόπο , βιώνουμε αυτά τα συναισθήματα, παίρνουμε τις συγκεκριμένες αποφάσεις. Πολλές φορές σε στιγμές αναλογισμού αναρωτιόμαστε <Τι νόημα έχει αυτό για εμένα;>. Η απάντηση σε αυτή την ερώτηση μπορεί να είναι η αρχή μιας πορείας, που θα οδηγήσει στην γνωριμία του εαυτού μας.
Η διαδικασία της αυτογνωσίας.
Πολλοί λίγοι άνθρωποι όταν είναι ευτυχισμένοι επιζητούν την αυτογνωσία. Η ευτυχία είναι ισορροπία και για τους ανθρώπους είναι πλήρης νοήματος. Στη σκέψη μας , η ευτυχία μας αξίζει. Είμαστε καλοί, αισθανόμαστε όμορφα και δεν υπάρχει λόγος να αναζητήσουμε άλλο νόημα από αυτό που βιώνουμε.
Όταν όμως αισθανόμαστε ότι τα πράγματα δεν πάνε καλά , ότι κάνουμε τα ίδια λάθη του παρελθόντος, ότι οι επιλογές μας οδηγούνται σε αδιέξοδα, σταματάμε και γυρίζουμε στον εαυτό μας. Είναι τότε η στιγμή μας για εμπρός ή για πίσω.
Η διαδικασία της αυτογνωσίας είναι η αργή πρόοδος , που μαθαίνουμε να ακούμε τον εαυτό μας. Να αρχίζουμε να δεχόμαστε την επικοινωνία με ό,τι υπάρχει μέσα μας. Να δεχόμαστε και να συνειδητοποιούμε τον θυμό μας και τον φόβο μας, την οργή και την απέχθεια μας. Όταν μαθαίνουμε να αφουγκραζόμαστε τον εαυτό μας, τον αποδεχόμαστε, άσχετα εάν επιθυμούμε να τον αλλάξουμε. Η μεγαλύτερη αποδοχή του εαυτού οδηγεί σε λιγότερες άμυνες , πιο ειλικρινείς σχέσεις και μεγαλύτερη ελευθερία.
Η ζωή αποκτά διαφορετικά νοήματα ανάλογα με τις εμπειρίες , στις οποίες δίνεται τώρα χώρος αφομοίωσης και ενσωμάτωσης στον εαυτό. Δεν απορρίπτουμε τις νέες εμπειρίες και ανακαλύπτουμε ότι μπορούμε να αλλάξουμε και να ζήσουμε μια πιο πλούσια ζωή . Την δική μας, όπως εμείς την θέλουμε.
Η αυτογνωσία στην θεραπευτική σχέση.
Στην διάρκεια μιας ψυχοθεραπείας η αυτογνωσία είναι πολύ σπάνια το ζητούμενο. Οι άνθρωποι αναζητούν θεραπεία ή συμβουλές από ένα ειδικό , όταν παρουσιάζουν συμπτώματα που επηρεάζουν την ζωή τους ή όταν απλώς βρίσκονται σε απόγνωση και αισθάνονται ότι η ζωή τους δεν έχει νόημα.
Μολονότι η αυτογνωσία δεν είναι το τελικό ζητούμενο δεν υπάρχει θεραπεία χωρίς αυτογνωσία. Στην θεραπεία ο άνθρωπος καλείται να αλλάξει τον τρόπο αντιμετώπισης των πραγμάτων στη ζωή του απλά και μόνο γιατί αυτός ο τρόπος δεν δουλεύει πια για τον ίδιο. Οποιαδήποτε όμως αλλαγή εμπεριέχει γνώση. Μπορούμε να αλλάξουμε μόνο όταν ξέρουμε τι να αλλάξουμε και πώς να ενσωματώσουμε την αλλαγή στη ζωή μας.
Η επιτυχημένη ψυχοθεραπεία στηρίζεται στο κίνητρο για insight και στο κίνητρο της αλλαγής. Και τα δύο ξεκινούν το ταξίδι της αυτογνωσίας.