Ο κύριος Θόδωρος ζαλιζόταν. Ξυπνούσε και κοιμόταν, παραπατούσε και σηκωνόταν μέσα σε μια συνεχή ζάλη. Οι γιατροί δεν έβρισκαν τίποτα. Οι εξετάσεις ατελείωτες, όπως και οι αναμονές και η αγωνία. Τελευταία λύση ο Ψυχολόγος. Ίσως αυτός που μπορεί να ακούσει το παράπονο να του δώσει μια συμβουλή, όπως μου είπε στη πρώτη μας συνάντηση. Ήταν η τελευταία ελπίδα του. Ο κύριος Θόδωρος είχε πολλά παιδιά και επέλεξε να ζήσει μακριά τους. Ήθελε να ζήσει μόνος του όπως δεν κατάφερε να ζήσει ποτέ. Από το πατρικό του στο γάμο. Πάντοτε μαζί με άλλους. Οι άλλοι είναι ευθύνη, μου είπε. Εγώ την ευθύνη την έθαψα μαζί με την γυναίκα μου, ένα χρόνο πριν. Τώρα θέλω χρόνο να σκεφτώ, να ονειροπολήσω, να φανταστώ, να χαρώ και να αναχωρήσω. Επιθυμία του να είναι ανεξάρτητος και ευτυχισμένος. Γιατί να μη μπορεί; Μόνο να τον άφηνε η ζάλη.
Οι ψυχικοί διάλογοι.
Βρεθήκαμε τρείς φορές. Έριξε μια γρήγορη ματιά στη ζάλη, διαφορετική από τη προηγούμενη. Όπως μου είπε ο ίδιος , ‘’σα να γλύκανε κάπως’’, αλλά χρειαζόταν από εμένα κάτι πρακτικό. Του είπα χαμογελαστά ότι αυτό που ψάχνει δεν υπάρχει. Υπάρχουν όμως τα λόγια που είπαμε και η απόφαση, που ο ίδιος, στη διάρκεια της τρίτης συνάντησης, υποσχέθηκε στον εαυτό του να δοκιμάσει. Να ζει μακριά από τα παιδιά του , γιατί έτσι μπορούσε, αλλά να αφήνει την αγάπη και τη φροντίδα να περνάει μέσα από τις γραμμές του τηλεφώνου. Να υπερασπίζεται την απόφαση του για απομάκρυνση σαν επιλογή, όχι σα τιμωρία. Ήταν σάμπως, όπως μου είπε μετά από ένα μήνα που ζήτησε να ξαναβρεθούμε, η αλλαγή της σκέψης να απομάκρυνε λίγο τη ζάλη. Σκεπτόταν τώρα που αισθανόταν καλύτερα να ζήσει ανεξάρτητα για δύο- τρία χρόνια , και μετά να γυρίσει κοντά στα παιδιά του. Είναι εξάλλου εβδομήντα οκτώ χρόνων. Όπως αναρωτήθηκε: Πόσο χρόνο θα μπορώ ακόμα να το κάνω;
Ο κύριος Θόδωρος και η ηλικία.
Η πραγματικότητα και ο χρόνος δεν έχουν κανονιστικό περιεχόμενο ούτε για τη ψυχή, ούτε για τη ζωή μας. Το αποδίδουμε εμείς μόνοι μας, ο καθένας για τον εαυτό του. Ο καθένας μας ανταποκρίνεται διαφορετικά στο κόσμο και αντιμετωπίζει τη ζωή του με άλλο τρόπο. Η ζωή μετριέται και με τον ανθρώπινο χρόνο, την ηλικία. Η ηλικία όμως δεν είναι μια γενικότητα, μία πρόσθεση, ένα άθροισμα. Η υποταγή μας στη γενικότητα, στο μέσο όρο, στις επιταγές της κοινωνίας ανάλογα με την ηλικία είναι πάντα ένα άλλοθι, που καταργεί το χρόνο τον προσωπικό, το υποκειμενικό βίωμα των περασμένων χρόνων. Ο κύριος Θόδωρος αποφάσισε να δοκιμάσει τη δική του ‘’Έξοδο’’ και χρειαζόταν κάποιον διαλλακτικό ‘’Άλλο’’, να αναγνωρίσει την ανθρώπινη ιδιορρυθμία του. Μπορεί να είχε χάσει την ευστάθεια δεν είχε όμως απολέσει τη στιβαρότητα της επιθυμίας του. Αυτή την επιθυμία αναγνώρισα και υποκλίθηκα μπροστά στον άνθρωπο, που επιθυμεί , τον κύριο Θόδωρο. Ελπίζω ακόμα να στοχάζεται ήρεμα, όπως ο ίδιος θέλησε και να βαδίζει στη ζωή με τον δικό του ιδιότυπο τρόπο.
Τα γηρατειά μια περίοδος ανασκόπησης.
<Όλα γύρω μου είναι διάφανα, μόνο εγώ είμαι γριφώδης>. Λάο Τσε.
Τα γηρατειά είναι μια καθοδική πορεία ενώ η νεότητα μια ανοδική. Η πορεία της νεότητας έχει πυξίδα την ανέλιξη, την εξέλιξη του ανθρώπου από την εξάρτηση στην αυτάρκεια και τη δημιουργία. Η καθοδική πορεία του γήρατος έχει πέρας, το θάνατο. Αυτό βλέπουμε και αποστρέφουμε τη ματιά μας. Ο θάνατος που σα λέξη καταργεί ακόμα και τη σκέψη.
Τα γηρατειά, όμως είναι και μια περίοδος αναπόλησης και ανασκόπησης. Η αναπόληση αφορά τις σημαντικές χαρούμενες στιγμές, τη δημιουργία, τη χαρά που αντλήσαμε από τον κόσμο και τώρα καλούμαστε να την αποδώσουμε. Η ανασκόπηση της ζωής μας είναι η μελέτη της προσωπικής βιογραφίας μας. Στα γηρατειά, έχουμε το χρόνο να τη ξαναζήσουμε σαν πρωταγωνιστές, σαν εμπειρογνώμονες αλλά και σαν κατηγορούμενοι. Χρειαζόμαστε χρόνο να συνειδητοποιήσουμε ότι το ασυγχώρητο δεν χρειάζεται να συγχωρεθεί γιατί έχει απλά λησμονηθεί.
Τότε πολύ απλά ο θάνατος δεν είναι το κύριο μέλημα, όπως δεν ήταν για το κύριο Θόδωρο. Η ψυχή δεν καταλαβαίνει το χρόνο, η ηλικία γίνεται ένας ξένος αριθμός. Δε μετράει τίποτα.
