Η ιστορία
Γνωριστήκαμε με τον Θωμά, όταν ήταν εβδομήντα ετών και έτοιμος για τον δεύτερο γάμο του. Τυραννιόταν από ανεξέλεγκτους θυμούς, χωρίς αιτία. Ξυπνούσε το πρωί θυμωμένος και περνούσε την ημέρα του, προσπαθώντας να δώσει πρόσωπο σε ένα θυμό, που φαινόταν να μην του ανήκει και να τον αφορά.
Στη πρώτη συνάντηση με ένα επίθετο περιέγραψε τον εαυτό του: άπιστος. Είχε παντρευτεί την πρώτη γυναίκα του μετά από μία θυελλώδη σχέση με την απόλυτη αντίρρηση της μητέρας του, της οποίας την ευλογία δεν έλαβε ποτέ. Η γυναίκα του είχε ένα γιό από τον πρώτο της γάμο. Του άρεσε αυτό γιατί ο Θωμάς δεν ήθελε παιδιά. Και η ιδέα μόνον τον τρομοκρατούσε. Έτσι σκεφτόταν, όπως μου είπε ότι ο διακανονισμός ήταν τίμιος. Ο ίδιος δεν ήθελε παιδιά αλλά η γυναίκα του είχε. Δεν της στέρησε και τίποτα. Στον πρώτο χρόνο του γάμου του ένιωθε να πνίγεται. Η λύση μία και μοναδική: Οι άλλες γυναίκες. Στον δεύτερο χρόνο σταμάτησε να μετράει τις σχέσεις του και η γυναίκα του έδειχνε μεγάλη κατανόηση. Του έδειχνε όμως μου είπε τον δρόμο προς την ελευθερία. Τον πέμπτο χρόνο αποφάσισε να νοικιάσει ένα διαμέρισμα, σαν δεύτερο γραφείο. Εκεί έμενε τον περισσότερο καιρό, γιατί οι σχέσεις του με τον γιό της γυναίκας του ήταν τεταμένες. Αλλά ο ίδιος δεν είχε πρόβλημα. Είχε τόσες άλλες γυναίκες, όπως μου είπε. Αυτές ήταν το φάρμακο του. Τον δέκατο χρόνο συνάντησε την δεύτερη γυναίκα της ζωής του. Αυτή που επρόκειτο να παντρευτεί. Ήταν πολύ μικρότερη και είχε ένα παιδί. Και ο Θωμάς για μια ακόμη φορά ήταν πολύ ερωτευμένος. Είχαν σχέσεις για δεκαπέντε χρόνια και τώρα πήρε την απόφαση να παντρευτούν.< Δεν μπορούσα πιο νωρίς να παντρευτώ και να χωρίσω την γυναίκα μου. Είχε καρκίνο και ήταν χρέος για μένα να είμαι δίπλα της μέχρι να πεθάνει. Τώρα που το χρέος πληρώθηκε είμαι ελεύθερος να παντρευτώ. Μόνο που δεν είμαι καλά. Έχω λύπη και θυμό. Κατηγορώ τον εαυτό μου και τη σύντροφο μου και δεν ξέρω γιατί. Είναι σαν να υπάρχει η πρώτη γυναίκα μου μαζί μας και φοβάμαι, φοβάμαι πολύ ότι δεν δικαιούμαι την ευτυχία>.
Από τον γάμο στην απιστία
Οι συντροφικές σχέσεις είναι για τους περισσότερους από εμάς όπως τις βιώνουμε. Τις ζούμε και δεν τις περιγράφουμε. Χρειάζεται μια κρίση για να πάρουμε αποστάσεις και να τις συλλογιστούμε. Επιθυμούμε να είμαστε ο εαυτός μας σε κάθε σχέση μας και μέσα από την ειλικρίνεια και το ψυχικό άνοιγμα αναζητούμε τον σύντροφο μας και το ταίρι μας. Οι περισσότεροι το πετυχαίνουμε και καλλιεργούμε με επιτυχία τις σχέσεις μας αντλώντας ευχαρίστηση και ικανοποίηση. Γενικά όμως υπάρχουν άνθρωποι, που διαθέτουν τα εφόδια να είναι σύντροφοι και υπάρχουν άλλοι, που δεν διαθέτουν τα ψυχικά εφόδια να γίνουν σύζυγοι ή σύντροφοι. Για τους δεύτερους, ο ιστός των συντροφικών σχέσεων πρέπει να υφανθεί προσεχτικά, από τους ίδιους και τους συντρόφους τους. Ο ιστός είναι διαφανής και εύθραυστος, χρειάζεται προσπάθεια και επιμονή για να επιτύχουν οι συντροφικές σχέσεις και ιδιαίτερα οι μακροχρόνιες δεσμεύσεις μέσα στου γάμου την κοινωνία.
Η είσοδος στη συντροφικότητα
Η είσοδος στη συντροφικότητα βασίζεται στη σεξουαλική έλξη ανάμεσα σε έναν άνδρα και μια γυναίκα. Το πρώτο ταίριασμα βασίζεται στη σεξουαλικότητα και τη φυσική πράξη. Η έκφραση της αγάπης στη σεξουαλική σχέση, μερικές φορές μάλιστα και μόνο η σεξουαλική πράξη εδραιώνει τον συντροφικό δεσμό. Δεν είναι η πρόθεση ούτε η επιλογή που παγιώνει το δεσμό αλλά η ίδια η ερωτική ή πράξη που δένει τους συντρόφους μεταξύ τους. Η ερωτική πράξη δημιουργεί τους γονείς. Μόλις δημιουργηθεί ο δεσμός και υπάρξει σεξουαλική οικειότητα, χωρισμός χωρίς πόνο και ενοχή δεν είναι πλέον δυνατός. Δεν μπορούν οι σύντροφοι να αποχωρήσουν σαν τάχα η ενότητα τους να μην είχε υπάρξει.
Απιστία
Η πίστη και η εμπιστοσύνη ανθίζουν επάνω στην ισορροπία. Όπως στη ζυγαριά, η σχέση βαραίνει πότε από την μία ή από την άλλη μεριά καθώς οι ανάγκες ή οι συνεισφορές του ενός ή του άλλου γίνονται προσωρινά πιο σημαντικές. Το να ταιριάζουν δύο σύντροφοι σημαίνει ότι προσφέρουν τον εαυτό τους αρμονικά ο ένας στον άλλον και ότι απολαμβάνουν τη σχέση εξίσου ισότιμα. Παρόλο που είναι ίσοι είναι συνάμα και διαφορετικοί.
Η απιστία είναι πολλαπλά καθοριζόμενη σε ένα γάμο και μια συντροφική σχέση. Δεν υπάρχουν γραμμικές αιτίες αλλά υπάρχει ένας συνδυασμός αιτιών, που απομακρύνει τους συντρόφους και δημιουργεί κενό. Το κενό πάντα καταλαμβάνεται. Όταν ένας τρίτος άνθρωπος εισέρχεται στη, η σχέση μεταλλάσσεται. Δεν εκπληρώνει πλέον τον αρχικό σκοπό της. Άλλοι άνθρωποι επεμβαίνουν και αναλαμβάνουν να ικανοποιήσουν ανάγκες, που ο σύντροφος αδυνατεί ή δεν θέλει να αναγνωρίσει και να ικανοποιήσει. Η ισορροπία έχει διαρραγεί.
Τα συναισθήματα
Τα συναισθήματα που κυριαρχούν είναι ο θυμός, η λύπη, η ενοχή και η έντονη αίσθηση της αδικίας. Σε μια δίνη συναισθημάτων εισέρχονται και οι δύο σύντροφοι, και αυτός που επέλεξε την απιστία και αυτός που είναι αντιμέτωπος με τις επιλογές του συντρόφου του. Τα συναισθήματα μπορούν να δυναμώσουν ή να αποδυναμώσουν τη σχέση. Τα ειλικρινή συναισθήματα που είναι έντονα αλλά χωρίς δράματα και υπερβολές φέρνουν μια καθησυχαστική αίσθηση και ειλικρινή διάλογο. Η λύπη είναι ο ισχυρός πόνος της προδοσίας. Αν οι σύντροφοι παραδοθούν στη λύπη, και τη βιώσουν είναι ελεύθεροι να κάνουν βελτιωτικές ενέργειες. Οι εξηγήσεις και οι ερμηνείες μπορούν να περιμένουν μέχρις ότου τα συναισθήματα βιωθούν ειλικρινά και δείξουν μέσα από τη δύναμη τους το δρόμο προς την επανόρθωση ή τον χωρισμό.
Η συγχώρεση
Η βιαστική συγχώρεση μπορεί να είναι εμπόδιο στο δημιουργικό διάλογο, όταν καλύπτει ή αναβάλλει μια σύγκρουση. Η συγχώρεση απαιτεί ειλικρινή διάλογο και ψυχική αντοχή στα έντονα συναισθήματα. Χρειάζεται χρόνος για να παρθούν αποφάσεις και δέσμευση για τη συνέχιση της σχέσης. Οι σύντροφοι βρίσκονται σε μια νέα σχέση, αντιμετωπίζουν μια νέα συντροφική πραγματικότητα. Η ζωή άλλαξε και οι αλλαγές πρέπει να επισημανθούν και να συμφωνηθούν. Αν η συμφιλίωση γίνει επιθυμητή τότε εκείνος που υπέστη την απιστία έχει το δικαίωμα να απαιτήσει επανόρθωση και εξιλέωση. Παράλληλα ο άλλος σύντροφος έχει την υποχρέωση να αναλάβει τις συνέπειες των πράξεων του. Ο δεσμός συντηρείται, όταν οι απαιτήσεις του συντρόφου που υπέστη την απιστία παραμένουν σεβαστές. Η πραγματική συγχώρεση εμπεριέχει την αξιοπρέπεια και των συντρόφων. Χωρίς τη συγχώρεση που αναγνωρίζει την ειλικρινή μεταμέλεια και δέχεται την κατάλληλη επανόρθωση ο συντροφικός δεσμός βρίσκεται σε ανισορροπία και πιθανόν να διαλυθεί.
Επίλογος στην ιστορία του Θωμά
Τα μεγάλα γεγονότα στη ζωή μας επιφέρουν αλλαγές. Στη ζωή όχι όμως και σε εμάς. Κουβαλάμε τον εαυτό, που ξέρουμε, που νομίζουμε ότι έχουμε και η ζωή αλλάζει και απομακρύνεται. Ένα πρωινό δεν αναγνωριζόμαστε. Η πυξίδα μας έφυγε από τα χέρια, το λιμάνι, που βρισκόμαστε δεν είναι δικό μας. Είναι άλλο, ξένο, η στεριά δεν έχει το ίδιο χώμα. Το μυρίζουμε και ψάχνουμε το Βορρά. Οι τυχεροί από εμάς, ( ή μήπως οι θαρραλέοι; ξεκινάμε την αναζήτηση).
Η αναζήτηση είναι αναδρομή. Ψάχνουμε τις χαμένες πατρίδες. Μερικοί τις βρίσκουμε και τις κατακτάμε. Μερικοί τις δημιουργούμε. Άλλοι αρρωσταίνουμε ή ζούμε στο νέο τόπο και τον κάνουμε δικό μας χωρίς παρελθόν. Γιατί έτσι μπορούμε, περιμένοντας το επόμενο καράβι να μας πάει, όπου θέλει. Όταν δεν έχεις προορισμό, όλοι οι προορισμοί είναι δικοί σου. Αν μπορείς και αν δύνασαι.
Ο Θωμάς παντρεύτηκε αλλά δεν ευτύχισε. Την χαρά την συνάντησε για λίγο. Η δεύτερη γυναίκα του, ήξερε ότι είναι δεύτερη στη ψυχή του. Η πρώτη πήρε μαζί της την ενοχή του και την απιστία του. Το πένθος και η προσφορά του δεν κατάφεραν να ξεγράψουν την υπόσχεση, που δεν τηρήθηκε.